1.BIEŻĄCA SYTUACJA W ZAKRESIE REALIZACJI PROGRAMU

Program zwalczania choroby Aujeszkyego jest prowadzony na terenie woj. wielkopolskiego od maja 2008r. Obecnie choroba Aujeszkyego jest zwalczana w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 2012r w sprawie wprowadzenia programu zwalczania i monitorowania choroby Aujeszkyego u świń (Dz. U. 2012r poz. 1440).

Realizacja Programu, doprowadziła do znacznego zmniejszenia ilości ognisk choroby Aujeszkyego na terenie woj. wielkopolskiego z ponad 5300 ognisk w 2008r do 12 ognisk na koniec 2012r. W związku z tym, istnieje realna szansa uznania województwa wielkopolskiego za wolne od wirusa choroby Aujeszkyego w II półroczu 2013 roku.

Obecnie, poza nielicznymi wyjątkami, zdecydowana większość stad na terenie woj. wielkopolskiego posiada status wolny lub urzędowo wolny od wirusa choroby Aujeszkyego, nadany decyzją Powiatowego Lekarza Weterynarii. W stadach tych prowadzone są corocznie badania  w ramach stałego monitorowania choroby Aujeszkyego, celem podtrzymania tego statusu.

2. STAŁE MONITOROWANIE CHOROBY

Serologiczne badania kontrolne w kierunku choroby Aujeszkyego u świń, zwane „stałym monitorowaniem choroby”, prowadzi się w stadach uznanych za: wolne od wirusa choroby Aujeszkyego; wolne od wirusa choroby Aujeszkyego – szczepione oraz  urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego. Badania w ramach stałego monitorowania choroby Aujeszkyego prowadzone są raz w roku kalendarzowym. W trakcie prowadzenia stałego monitorowania choroby świnie, od których  są pobierane próbki krwi do badań, są trwale i indywidualnie znakowane  przez  urzędowego lekarza weterynarii pobierającego próbki krwi lub posiadacza świń. Wyboru liczby świń do zbadania w stadzie, dokonuje urzędowy lekarz weterynarii, pobierający próbki krwi w oparciu o liczbę sztuk świń w stadzie oraz ilość obiektów budowlanych w gospodarstwie, w których utrzymywane są świnie.  Zgodnie z nowym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 2012r – w stadach o pełnym cyklu produkcyjnym i stadach zarodowych, nie pobiera się obecnie prób krwi od wszystkich loch i knurów w stadzie, lecz od części z nich zgodnie z odpowiednimi wskaźnikami określonymi rozporządzeniem.

3. ZWALCZANIE  CHOROBY W STADZIE

Jeśli posiadasz stado zakażone chorobą Aujeszkyego otrzymasz decyzję Powiatowego Lekarza Weterynarii, określającą  nakazy i zakazy, do których musisz się ściśle stosować. Jedynie w ten sposób, można efektywnie i szybko zwalczyć chorobę w twoim stadzie.

Przestrzeganie i pilnowanie właściwych terminów szczepień, jest szczególnie istotne dla zwalczenia choroby. Jeśli posiadasz stado zakażone, uzgadniaj terminy przyszłych szczepień z lekarzem wykonującym szczepienia.

Pamiętaj, że im szybciej pozbędziesz się stada podstawowego i tuczników,  które było w momencie stwierdzenia choroby i zgłosisz ten fakt Powiatowemu Lekarzowi Weterynarii,  tym szybciej będziesz miał stado uznane za wolne od wirusa choroby Aujeszkyego.

Pamiętaj, że do krycia własnych loch, nigdy nie używaj knurów pochodzących z innego gospodarstwa (np.sąsiada). Pamiętaj, że jest to najczęstsze źródło przenoszenia choroby Aujeszkyego. Ryzyko używania zwierząt o nieznanym statusie zdrowotnym – do krycia jest zbyt duże, więc nie ryzykuj.

4.OBRÓT  I ŚWIADECTWA ZDROWIA

Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w świadectwo zdrowia zaopatruje się przesyłki:
1)  świń wprowadzanych do stad, punktów kopulacyjnych i punktów skupu oraz na targi, pokazy, wystawy i konkursy;

2)  świń przeznaczonych do uboju ze stad podejrzanych o zakażenie, zakażonych i zawieszonych;
3)  prosiąt ze stad zakażonych przemieszczanych do innych stad  zakażonych  w celu odchowu do wagi ubojowej.

Nie wymaga się  świadectw zdrowia dla świń przemieszczanych do rzeźni ze stad o statusach:  potencjalnie wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego –szczepionym,  potencjalnie wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego,  seronegatywnym – szczepionym, seronegatywnym, wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego – szczepionym, wolnym  od wirusa choroby Aujeszkyego, urzędowo wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego oraz z punktów skupu do rzeźni. Istotnym warunkiem przemieszczeń bez świadectw zdrowia, jest to, iż świnie muszą być przemieszczane bezpośrednio z gospodarstwa pochodzenia do rzeźni lub z punktu skupu do rzeźni. Za bezpośrednie przemieszczanie  świń, należy rozumieć  załadunek   świń na środek transportu w gospodarstwie ich pochodzenia lub w punkcie skupu, a następnie  ich  wyładowanie na terenie rzeźni.

W Polsce obecnie istnieją już regiony , uznane za wolne od wirusa ch. Aujeszkyego (wykaz regionów znajduje się na stronie www.wetgiw.gov.pl – Zdrowie i ochrona zwierząt- Zwalczanie chorób zakaźnych- Choroba Aujeszkyego- Wykaz regionów wolnych).

Do stad,  punktów kopulacyjnych  i punktów skupu oraz na targi, pokazy, wystawy i konkursy z udziałem zwierząt – zlokalizowane w regionie uznanym za region wolny od wirusa choroby Aujeszkyego, mogą być  wprowadzane świnie  ze stada o statusie stada wolnego lub urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego, położonego w regionie prowadzącym  program (obecnie Wielkopolska), pod warunkiem, że:

– świnie te przed wprowadzaniem do regionu wolnego zostały poddane przynajmniej 2 badaniom serologicznym w kierunku choroby Aujeszkyego i uzyskano ujemne wyniki badania, przy czym  odstęp między badaniami  powinien wynosić przynajmniej  30 dni, a  drugie  badanie  powinno być wykonane najpóźniej 15 dni przed transportem (wysyłką); badaniu próbek krwi w ramach realizacji  programu podlegają  świnie w wieku od 12 tygodnia życia. Badania te wykonuje się na koszt właściciela stada.

Pamiętaj również o tym: jeśli wprowadzone do stada świnie albo materiał  biologiczny nie są zaopatrzone w świadectwo zdrowia, Powiatowy Lekarz Weterynarii, może nadać  temu stadu, w drodze decyzji, status stada podejrzanego o zakażenie wirusem  choroby  Aujeszkyego  oraz:

1)   zakazać:
a) przemieszczania świń oraz ich nasienia, zarodków i komórek jajowych ze stada,
b) wystawiania świadectw zdrowia świniom znajdującym się w tym stadzie oraz ich  nasieniu, zarodkom lub komórkom jajowym, z wyjątkiem świadectw dla świń  przemieszczanych bezpośrednio do  rzeźni;

2) nakazać przeprowadzenie badań serologicznych w kierunku choroby  Aujeszkyego świń  w stadzie. Za przeprowadzenie badań, pobiera się od posiadacza świń opłaty.

Pamiętaj, nigdy nie wprowadzaj świń do swojego stada bez świadectwa zdrowia lub nie oznakowanych!

5. IDENTYFIKACJA ZWIERZĄT

Przestrzeganie przepisów identyfikacji zwierząt jest bardzo istotne w realizacji programu zwalczania choroby Aujeszkyego. Stado świń musi być zarejestrowane w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz posiadać nadany numer siedziby stada. W gospodarstwie należy skrupulatnie prowadzić na bieżąco Księgę Rejestracji Świń.

Należy zgłaszać wszelkie zmiany liczebności stada do ARIMR.

Jeśli świnie opuszczają stado (np. jadą do rzeźni), muszą być oznakowane numerem siedziby stada pochodzenia (tam gdzie się urodziły). Oznakowanie musi być czytelne tj. świnie oznakowane kolczykiem lub za pomocą czytelnego tatuażu. By tatuaż był czytelny należy używać przy jego wykonaniu specjalnego tuszu, który przeznaczony jest do kontaktu z żywnością.

6. DODATKOWE INFORMACJE

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, lub czegoś nie rozumiesz, chcesz coś wyjaśnić, spytaj się lekarzy weterynarii pracujących w Powiatowym Inspektoracie Weterynarii lub lekarzy wyznaczonych do pobierania krwi i szczepień świń – wyjaśnią i wytłumaczą niejasności.

Informacje na temat realizacji programu, jak również adresy kontaktowe Powiatowych Inspektoratów Weterynarii woj. wielkopolskiego, są dostępne na stronie internetowej www.wiw.poznan.pl

Program zwalczania choroby Aujeszkyego jest realizowany, aby uzyskać możliwość sprzedaży świń na rynki europejskie, co wpłynie korzystnie na opłacalność produkcji trzody chlewnej w Polsce. Aby program się powiódł właściciele stad trzody chlewnej muszą pomagać w jego realizacji, poprzez przestrzeganie zasad realizacji Programu.

Poznań dnia 14.02.2013 r

Od 1 stycznia 2009 r. Inspekcja Weterynaryjna w imieniu ARiMR przeprowadza kontrolę wzajemnej zgodności (cross compliance), której  podlegają  min. gospodarstwa rolników, którzy ubiegają się  o przyznanie dopłat bezpośrednich.

Od 1 stycznia 2011 r. dodatkowo kontroli podlegać będzie przestrzeganie przepisów zawartych w Rozporządzeniu WE Nr 183/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 stycznia 2005r. ustanawiającego wymagania dotyczące higieny pasz, a w szczególności dokonanie zgłoszenia prowadzenia działalności na rynku pasz w zakresie  produkcji pierwotnej, a także żywienia zwierząt przeznaczonych do produkcji żywności do właściwego Powiatowego Lekarza Weterynarii.

W przypadku stwierdzenia przez kontrolerów uchybień w przestrzeganiu tych zasad na właściciela gospodarstwa mogą zostać nałożone sankcje finansowe polegające na obniżeniu wysokości należnych dopłat wynoszących nawet  do 30% ich wartości.

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Lesznie jednocześnie przypomina, że obowiązek rejestracji u Powiatowego Lekarza Weterynarii prowadzenia działalności  na rynku pasz zgodnie z w.w rozporządzeniem istnieje od 2005 r.

Dokonać takiego zgłoszenia należy poprzez  dostarczenie  załączonego do niniejszego  wniosku i oświadczenia do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Lesznie.  Dokumenty te  można pobrać także w biurze urzędu oraz  ze strony www PIW w Lesznie pod adresem:  www.wetleszno.pl  w zakładce „Wnioski do pobrania”.

Wypełnione wnioski i oświadczenia można złożyć osobiście w sekretariacie  urzędu  lub przesłać pocztą na adres : Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Lesznie, ul. Święciechowska 150, 64-100 Leszno.

Informacja na temat wirusa SCHMALLENBERG

Mając na uwadze, iż w okresie przedświątecznym zwiększa się sprzedaż żywych karpi w punktach sprzedaży detalicznej, Główny Lekarz Weterynarii informuje, co następuje.

W związku z tym, iż przepisy prawa, w tym przepisy o ochronie zwierząt, nie regulują szczegółowo sposobu postępowania z żywymi rybami będącymi przedmiotem sprzedaży detalicznej, a w szczególności w czasie ich uśmiercania, należy stosować ogólne zasady wynikające z ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002 ze zm.)

1. 1.   Uśmiercanie ryb w punktach sprzedaży detalicznej

Metoda – Uderzenie w głowę powodujące utratę przytomności w połączeniu ze skrwawieniem, uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego lub przerwaniem rdzenia kręgowego albo dekapitacją.

Uśmiercanie ryb powinno odbywać się w sposób humanitarny polegający na zadawaniu minimum cierpienia. Uśmiercanie ryb używanych w procedurach naukowych następuje poprzez uderzenie w głowę powodujące utratę świadomości w połączeniu ze skrwawieniem, mechanicznym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego lub dekapitację po uprzednim ogłuszeniu. Są to jedyne humanitarne metody uśmiercania ryb wskazane w przepisach powszechnie obowiązujących, które mogą mieć zastosowanie dla ryb uśmiercanych w punktach sprzedaży detalicznej.

Miejsce – wydzielone, np. za parawanem, przenośną ścianką lub innym elementem konstrukcji sklepu; zapobiegającym udziałowi osób postronnych.

Zabronione jest uśmiercanie zwierząt kręgowych, a więc również ryb, w obecności dzieci (art. 34 ust. 4 pkt 2 ustawy). Jest to zakaz bezwzględny, zagrożony sankcją karną z art. 35 ustawy. Jeśli chodzi o uśmiercanie karpia w punktach sprzedaży detalicznej, mając na uwadze przepisy dotyczące humanitarnego traktowania
i uśmiercania zwierząt, zaleca się, aby miejsce uśmiercania ryb było wydzielone, np. za parawanem, przenośną ścianką lub innym elementem konstrukcji sklepu, tak, aby uśmiercanie nie odbywało się w obecności osób postronnych, w tym
w szczególności dzieci.

2. Personel

• ukończone 18 lat,
• wykształcenie co najmniej zasadnicze zawodowe lub 3–letnie doświadczenie przy hodowli lub uboju ryb.

3.Warunki przetrzymywania żywych ryb

• baseny – szczelne, o gładkich ścianach i gładko zakończonych krawędziach;
• woda – czysta, natlenowana lub napowietrzana; wymiana wody nie rzadziej niż co 48 h
• zagęszczenie –  maksymalne zagęszczenie przy stosowaniu natlenowania wody 1kg masy/l wody;
• optymalna temp. wody poniżej 10^oC
• ryby bez widocznych uszkodzeń – ryby, które posiadają rany i inne uszkodzenia ciała powinny być uśmiercane niezwłocznie po przybyciu do sklepu.

4.Sprzedaż – polecana jest sprzedaż ryb po uprzednim ich uśmierceniu

W razie sprzedaży żywych ryb, sposób ich pakowania musi uwzględniać dobrostan zwierząt oraz wykluczać narażanie ich na niepotrzebne cierpienie.

5.Opakowanie

• bez wody, pozwalające na wykorzystanie naturalnej wymiany gazowej przez powierzchnię skóry – zasadą takiego transportu jest to, aby ryba nie stykała się całą powierzchnią skóry z opakowaniem, jak to np. ma miejsce, gdy ryba zostanie owinięta torbą foliową. W celu zapewnienia właściwej wymiany gazowej opakowanie powinno posiadać elementy odsuwające ciało ryby od powierzchni opakowana np. pojemniki z „ożebrowaniem” lub odpowiednio perforowany wkład z tworzywa umieszczony wokół ciała ryby. Dodatkowo torba, w której umieszczona jest ryba, musi pozostawać niezawiązana.

·      z wodą – podstawowe znaczenie ma zapewnienie rybie możliwości przyjęcia naturalnej pozycji, w przypadku pojemnika o sztywnych ścianach, lecz także
w przypadku foliowego worka, kluczowe znaczenie ma rozmiar, tak aby ryba nie znajdowała się w nienaturalnej pozycji lub nie była wygięta bez możliwości zmiany pozycji; z uwagi na brak możliwości stałego napowietrzania ilość wody
w opakowaniu powinna być co najmniej w stosunku 1:2 masy karpia do masy wody.

Lista załączników:

Wytyczne w sprawie ryb